Làn sóng ép nhân viên dùng AI trong thời đại 5.0: Cơ hội hay áp lực?

Trong bối cảnh chuyển đổi số diễn ra nhanh chóng, trí tuệ nhân tạo (AI) không còn là công nghệ xa lạ mà đã trở thành yếu tố quyết định trong công việc và tuyển dụng. Gần đây, nhiều doanh nghiệp lớn trên thế giới đang bắt đầu ép nhân viên học và sử dụng AI, biến kỹ năng này thành “tiêu chí sống còn” trong môi trường làm việc hiện đại.

1. Áp lực bắt buộc sử dụng AI – xu hướng mới trong doanh nghiệp

Trước đây, người lao động lo lắng AI sẽ thay thế mình. Nhưng hiện nay, nghịch lý xuất hiện: nhân viên có thể mất việc nếu không biết dùng AI nhanh và hiệu quả. Nhiều công ty từ dịch vụ đến công nghệ yêu cầu nhân viên phải áp dụng AI sinh tạo như ChatGPT, Gemini hay các công cụ nội bộ vào công việc hàng ngày. 

Không chỉ là khuyến khích, việc sử dụng AI đang trở thành kpi bắt buộc trong đánh giá hiệu suất và tuyển dụng. Nhân viên không thể thích nghi với tốc độ chuyển đổi này có thể bị đánh giá thấp hoặc thậm chí bị sa thải. 

2. Doanh nghiệp lớn cũng thôi thúc AI mọi nơi

Các tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới như Google, Meta hay GitHub đều thúc đẩy nhân viên dùng AI trong công việc. CEO Google Sundar Pichai từng nhấn mạnh rằng mọi công việc nên được tăng cường bởi AI để giúp công ty dẫn đầu trong cuộc đua công nghệ.

Meta và các “ông lớn” khác thậm chí đã biến AI thành một phần của tiêu chí đánh giá năng lực nhân viên, khiến đây không còn là lựa chọn mà là một yêu cầu nghề nghiệp bắt buộc trong kỷ nguyên chuyển đổi số. 

3. Người lao động ngần ngại – lý do không phải ai cũng dễ thích nghi

Dù doanh nghiệp thúc đẩy AI, nhiều nhân viên vẫn do dự vì lo ngại công nghệ này sẽ thay thế con người hoặc vì không tin AI thực sự hiệu quả. Một khảo sát cho thấy có tới 40% lao động chưa tin rằng AI có thể hỗ trợ công việc của họ, và 11% khác không muốn thay đổi cách làm việc hiện tại. 

Ở nhiều công ty, việc bắt buộc sử dụng AI không kèm theo đào tạo đầy đủ khiến nhân viên cảm thấy bị áp lực. Báo cáo gần đây cũng chỉ ra rằng một phần lớn doanh nghiệp chưa có chính sách rõ ràng hoặc hướng dẫn sử dụng AI, dẫn đến sự lo lắng và kháng cự trong nội bộ.

4. Lợi ích tiềm ẩn nếu áp dụng AI đúng cách

Khi được triển khai hợp lý, AI có thể giúp:

• Tự động hóa công việc lặp lại, giảm thời gian xử lý thủ công.

• Tăng độ chính xác và phân tích dữ liệu nhanh hơn.

• Hỗ trợ nhân viên giải quyết nhiều nhiệm vụ phức tạp. 

Tuy nhiên, để đạt được lợi ích này, doanh nghiệp cần đầu tư vào đào tạo, lựa chọn công cụ phù hợp và xây dựng văn hóa AI tích cực, thay vì chỉ ép buộc nhân viên dùng công nghệ.

5. Cách doanh nghiệp nên tiếp cận thay vì “ép buộc”

✔ Đặt mục tiêu rõ ràng cho việc ứng dụng AI
✔ Cung cấp khóa đào tạo & hỗ trợ liên tục
✔ Xây dựng chính sách AI minh bạch, dễ hiểu
✔ Khuyến khích nhân viên thử nghiệm, sáng tạo với AI

Bởi vì khi AI được xem như một công cụ hỗ trợ sáng tạo, chứ không phải chỉ là yêu cầu bắt buộc, nhân viên sẽ dễ dàng chấp nhận hơn và mang lại giá trị lâu dài cho tổ chức.

Kết luận

Trong thời đại chuyển đổi số, AI đang trở thành tiêu chí then chốt cho sự cạnh tranh nghề nghiệp. Làn sóng ép nhân viên dùng AI không chỉ là thử thách, mà còn là cơ hội để nâng cao kỹ năng và tối ưu hiệu suất làm việc. Tuy nhiên, doanh nghiệp cần cân nhắc chiến lược triển khai ai–oriented phù hợp để biến công nghệ thành lợi thế, thay vì gây ra áp lực cho nhân viên.

Tham khảo thêm tại: